Canaletto's nieuwe record: een uitzicht op Venetië wordt verkocht voor bijna 40 miljoen dollar.

Canaletto's adembenemende uitzicht op Venetië , 'De terugkeer van de Bucintoro op Hemelvaartsdag' (ca. 1732), stond dinsdag bovenaan de avondveiling van Christie 's Old Masters tijdens de London Classical Week. De veiling opende met een geschatte waarde van meer dan £20 miljoen en werd uiteindelijk verkocht voor £31,9 miljoen ($43,9 miljoen, €37,2 miljoen), een nieuw veilingrecord voor de kunstenaar . Het was in zijn 300-jarige geschiedenis slechts twee keer op een veiling verschenen: in 1751 en 1993. Het schilderij verkeert in een opmerkelijk goede staat. Het was gedurende een groot deel van zijn geschiedenis ontoegankelijk voor wetenschappers, maar pas onlangs is ontdekt dat het schilderij hing in Downing Street 10 , waar het voor het eerst werd geregistreerd in 1736, in de collectie van de eerste Britse premier, Sir Robert Walpole (1676-1745).

Deze illustere herkomst uit het begin van de 18e eeuw maakt het, samen met de replica van het Canal Grande, tot het vroegst bekende werk van de Venetiaanse meester dat in een Engels huis hangt, een kwart eeuw voordat koning George III de Canaletto's van consul Joseph Smith verwierf. Deze zeer evocatieve voorstelling, enorm ambitieus qua omvang en concept, getuigt van Canaletto's enorme talent en rigoureuze techniek, geschilderd op het hoogtepunt van zijn carrière. Het is zijn vroegst bekende afbeelding van een onderwerp waarnaar hij herhaaldelijk zou terugkeren, wat voor Canaletto het begin markeerde van het schilderen van dergelijke festiviteiten.

Dit werk hing naast een ander uitzicht op het Canal Grande, kijkend naar het noordoosten vanaf het Balbipaleis naar de Rialtobrug . De twee schilderijen bleven samen tot de verkoop van het huidige werk bij Ader Tajan in 1993, waar het, voor het eerst in bijna 250 jaar, op een veiling verscheen en een recordbedrag opleverde voor een schilderij van een oude meester op een veiling in Frankrijk. De uitzonderlijke schilderkunstige kwaliteit en de staat van bewaring, samen met de bijzondere herkomst van beide schilderijen, zorgden ervoor dat het uitzicht op het Canal Grande in 2005 een wereldrecordbedrag opleverde voor de kunstenaar op een veiling, een titel die het twintig jaar later nog steeds draagt. Wat onbekend was toen het huidige schilderij voor het laatst te koop werd aangeboden, is dat beide schilderijen een opmerkelijke vroege geschiedenis delen, aangezien ze toebehoorden aan de Britse premier, de grote kunstmecenas en -verzamelaar Sir Robert Walpole.

Hun aanwezigheid in de collectie van Walpole werd voor het eerst opgemerkt door de Britse kunsthistoricus en kenner van oude meesters Sir Oliver Millar (1923-2007). Hij vond ze terug in de handgeschreven catalogus van schilderijen uit 1736 in Downing Street 10 en op de veiling in 1751 door de kleinzoon van Sir Robert, George Walpole. Het handgeschreven exemplaar van de verkoop wordt bewaard in de National Art Library van het Victoria & Albert Museum.

Hoe en wanneer Sir Robert ze verwierf, is onbekend. Het is mogelijk dat dit via zijn zoon Edward gebeurde, die tussen januari 1730 en januari 1731 naar Venetië werd gestuurd om kunstwerken te verwerven, hoewel beide schilderijen, op stilistische gronden, gedateerd kunnen worden rond 1731-1732 en dus iets later dan Edwards verblijf in Venetië. Hoewel ongetwijfeld mogelijk gemaakt door Edwards connecties in Venetië, moet de aankoop van de schilderijen zijn ingegeven door de renovatie van de residentie aan Downing Street tussen 1732 en 1735, nadat koning George II deze in 1732 aan Sir Robert Walpole had aangeboden. De Britse architect William Kent ontmantelde het interieur van twee aangrenzende panden en voegde ze samen tot een nieuw complex van zestig kamers. Sir Robert en zijn vrouw vestigden zich daar in 1735 en bleven er tot Walpole in 1742 zijn ambt neerlegde, waarna hij zijn schilderijencollectie naar Houghton Hall verhuisde.

Het feest van de Hemelvaart van Christus, gevierd op de veertigste dag na Paaszondag, was het meest spectaculaire feest van alle Venetiaanse feesten en werd veelvuldig besproken door bezoekers en reizigers. De Bucintoro, de officiële galei van de Doge van Venetië en symbool van de Serenissima, werd uitsluitend op deze dag gebruikt. Het hier afgebeelde model, het laatste dat in het Arsenale werd gebouwd, werd ontworpen door Stefano Conti en versierd door de beeldhouwer Antonio Corradini. Het is herkenbaar aan de leeuw – het symbool van de stad Venetië – op de boeg en de figuur van de Rechtvaardigheid. Vergezeld door het stadsbestuur voer de Doge op de Bucintoro naar het Lido en wierp een ring in het water, een symbolische handeling die de vereniging van Venetië met de zee symboliseerde. Het was een ceremonie die de hele stad bijeenbracht en die tot de val van de Republiek in 1797 een belangrijke datum op de Venetiaanse kalender bleef . Het Bacino di San Marco , waar het tafereel zich afspeelt, was het gebruikelijke en zeker het meest opwindende aankomstpunt voor bezoekers van Venetië.

Canaletto's meesterlijke uitzichten , vol details en met ongeëvenaarde atmosferische effecten, maakten hem tot de meest succesvolle vedutaschilder van zijn tijd en beïnvloedden latere generaties landschapsschilders. In dit werk is zijn techniek uiterst zelfverzekerd. Levendige kleuraccenten leiden het oog van de kijker door de compositie, met toetsen van levendig rood die het geheel doorspekken. Canaletto lijkt de formule voor het creëren van het effect van kabbelend water, als bleke bogen over het oppervlak van de lagune, onder de knie te hebben. De kunstenaar toont grote lichtheid in het afbeelden van bewegende figuren, zelfs op verschillende vlakken. De scène bezit een etherische en spontane sfeer, maar Canaletto's techniek is zeer precies en zijn architectuur minutieus geconstrueerd, waarbij elk gebouw met rigoureuze nauwkeurigheid is afgebakend en gedetailleerd. Het toont een grote gevoeligheid voor veranderende weersomstandigheden. Het beeld is doordrenkt met de warme tint van een vroege zomerdag. De lagune is bevolkt met elegant geklede figuren, liggend in gondels; De Bucintoro ligt majestueus aangemeerd op de achtergrond en op de kade in de verte verzamelt zich een menigte nieuwsgierigen.