De jurk van Nonell

Afgelopen weekend was een spannend weekend, want het komt niet elke dag voor dat je een ongepubliceerde brief van de schilder Isidre Nonell tegenkomt, waarin hij, als klap op de vuurpijl, vertelt over het beroemde pak dat hij droeg toen hij in 1898 uit Parijs aankwam en dat zoveel ophef veroorzaakte in Barcelona. Opnieuw is de ontdekking het resultaat van de scherpzinnigheid van Joan Mar Sauqué, met wie we een gezamenlijk onderzoek deden. Het is een zeer modern pak. Het jasje heeft een soort maokraag met grote knopen en het witte overhemd piept eruit met een elegante zoom. Het kapsel maakt de moderne look compleet: een bob met steil haar (Nonells haar had van nature de neiging om te krullen). De kunstenaar was zo tevreden met zijn nieuwe look dat hij, voordat hij Parijs verliet, een portret van zichzelf liet maken, compleet met al zijn uitrusting en zijn kin trots omhoog. Er bestaan ​​meerdere kopieën van deze foto, wat suggereert dat Nonell ze zelf heeft laten maken om aan zijn vrienden te geven. Picasso moet er een hebben gehad waarmee hij een tekening maakte die hij publiceerde in de catalogus van een tentoonstelling in 1901. Miquel Utrillo had er nog een. En Joan Mar Sauqué heeft er een derde op een veiling gevonden.

"Toen ik mijn pak aantrok, voelde ik de bewondering van de mensen en besefte ik dat ik mijn haar niet meer droeg."

De grote Ramon Raventós verwees naar dit kostuum in een artikel uit 1911, vlak na de dood van Nonell: "Ik droeg een Romeins kapsel, een snel te verwisselen jurk, met een paar zwarte strikken die drie volt aan de kraag geven en met een paar fantastische ermilles; ik droeg de wijde broek en cordatten bij de cap d'avall met een rij knopen. Fou un èxit. Encara no'l coneixiem y ja l'admiràvem. Oh! die jurk en die tekeningen en die auriola van wie in Parijs is." In de brief die we hebben gevonden, lacht Nonell om het effect dat het in Barcelona heeft en legt het uit aan een vriend die in het buitenland is. "Toen ik dit pak aantrok, bewonderden de mensen me, en ik heb mijn haar niet meer." En om het te bewijzen, voegt hij een artikel toe dat drie of vier dagen na zijn terugkeer werd gepubliceerd. De journalist vertelt dat een schrijver, geschokt, zich bijna doodschoot.

Arxiu van Sergio Vila-Sanjuán" width="449">

Dit verhaal doet me denken aan een foto van een van Miquel Barceló's eerste reizen naar Barcelona, ​​​​na zijn eerste successen in Parijs, die Sergio Vila-Sanjuán bewaart. Het was een evenement in de bar Boliche: in 1984 werd er een verzameling kunstenaarsgidsen gepresenteerd, uitgegeven door galerie Àmbit. Ramón de España, Llàtzer Moix, Carlos Pazos, Javier Mariscal en Sergio zelf verschijnen, gekleed in de stijl van Barcelona begin jaren 80, dat wil zeggen, modern: blazers, bomberjacks, stropdassen. In het midden van de groep draagt ​​Barceló een verbluffende baggy broek met dikke, kruislings gestrepen en een kleurrijk patchwork overhemd, een kapsel zoals dat van de zanger van Duran Duran, en zijn ogen zijn omrand met een lijntje make-up. Hij draagt ​​de postmoderne stijl van Nonell, en zijn goede vrienden Vila-Sanjuán, Moix, Pazos en De España modernistische outfits uit de Quatre Gats. Dingen veranderen nooit zo veel als ze lijken.