Najat El Hachmi: "Een meisje in het basisonderwijs een sluier geven is haar hyperseksualiseren."

Met een dochter in de pre-tienerleeftijd en jarenlange ervaring in het spreken met leerlingen over identiteit, immigratie, integratie en de rechten van moslimvrouwen in Spanje, heeft schrijfster en columniste Najat El Hachmi een dringende behoefte geconstateerd: er zijn nauwelijks literaire verwijzingen die dit onderwerp aan jongeren aankaarten. Daarom vinden de thema's die ze jarenlang in haar fictie voor volwassenen heeft onderzocht nu een nieuwe stem in "De geheimen van Nur" (Destino), haar debuutroman voor jongvolwassenen.

El Hachmi betoogt dat, hoewel ze vaak onopgemerkt blijven, er altijd een Nur in elke klas zit. Het zijn briljante meisjes met een enorm aanpassingsvermogen, die de last dragen om de kloof te overbruggen tussen hun immigrantenouders – die sterke overtuigingen hebben en de taal niet spreken – en de sociale conventies van de buitenwijken waar ze wonen. "Voor mij zijn ze echt onzichtbare heldinnen. Ze lossen veel van de problemen van hun familie op. Je zult ze niet als voorbeeld zien, maar zij zijn degenen die een revolutie teweegbrengen , omdat ze daar een proces van onderhandeling en reflectie voeren over zichzelf, hun familie en de maatschappij, wat ik erg belangrijk en interessant vind," zegt ze.

In haar roman is Nur een twaalfjarig meisje van Marokkaanse afkomst dat aan de rand van Barcelona woont en een beurs krijgt om te studeren aan de beste middelbare school van de stad. Door middel van dagboekvorm verweeft El Hachmi het verhaal van haar dagelijkse ervaringen met de vragen die de realiteit om haar heen oproept. Deze intieme schrijfstijl onthult een spanning waar veel kinderen van immigranten mee te maken hebben : ze hebben niet in het land van herkomst van hun ouders gewoond, maar kunnen het label 'buitenlander' ook niet loslaten. "Het probleem is wanneer anderen je in tweeën delen. Ze zeggen dat je óf hier óf daar vandaan moet komen. Dat is het meest conflicterende. Hoe ga je kiezen tussen je familie en je vrienden , óf je buurt en je opleiding? Helaas worden we nu allemaal gedwongen om extreme standpunten in te nemen, maar ik vind de nuances, en het ja-maar-nee, veel interessanter. We zijn niet zwart-wit; mensen zijn veel complexer."

Nur, die haar jeugd en volwassenheid combineert en tussen twee culturen leeft, confronteert de misvatting van gelijke kansen en het racisme van de 'Barrio de Arriba' (Bovenwijk), maar ook het machismo dat haar familie en religieuze omgeving haar opleggen in de 'Barrio de Abajo' (Benedenwijk), waar zelfs haar eigen klasgenoten meisjes onder druk zetten als ze geen sluier dragen . "Ik wilde overbrengen hoe complex het is voor een bijna schizofreen meisje om boodschappen te ontvangen die met elkaar botsen en het proces van het vormen van een eigen identiteit nog ingewikkelder maken."

Najat gelooft dat de vrouwelijke bevolking het zwaarst getroffen wordt door de schok. "Nur wordt onderdrukt door drie factoren: haar geslacht, haar achtergrond en haar sociale klasse ." Omdat ze een meisje is, moet ze meer werk doen dan haar broers en heeft ze veel minder vrijheid. En seksisme beperkt zich niet tot de familiekring. "Op scholen waar de bevolking overwegend moslim is, is er een zeer sterke controle op meisjes: wat ze doen, met wie ze praten, hoe ze zich kleden... Als er geen preventie of actie wordt ondernomen, kan het een nogal verstikkende omgeving voor hen worden, omdat de familiecontrole zich uitstrekt tot de schoolomgeving, waar deze jongens aanwezig zijn, en niemand hen leert de vrijheid van meisjes te respecteren. Integendeel. Er wordt hen vaak verteld dat ze hen moeten controleren ," vertelt El Hachmi.

'Nur's Secrets' gaat de sluiercontroverse niet uit de weg. " Het zou strikt verboden moeten worden op basisscholen, omdat het dragen van een hoofddoek een meisje hyperseksualiseert. Je zegt dat haar lichaam een ​​seksuele lading heeft die verborgen moet blijven. Ik zou dit verbod willen uitbreiden naar de middelbare school, maar het is veel controversiëler omdat meisjes zeggen dat ze het dragen omdat ze dat willen. Ik vind echter dat verplicht onderwijs vrij moet zijn van elementen die deze onderdrukking van vrouwen denigreren en overbrengen", merkt de schrijfster op, die erkent dat haar opvattingen ertoe hebben geleid dat ze als "islamofoob" is bestempeld. "Toen ik werd uitgenodigd om de openingstoespraak voor La Mercè te houden, vroegen sommige organisaties om mijn deelname te annuleren", herinnert de schrijfster zich, die het voorstel ontving kort nadat ze de Nadal-prijs had gewonnen voor 'El lunes nos querern' .

Maar voor haar is het sluierverbod slechts het topje van de ijsberg. "Dan zouden we over veel andere dingen moeten praten, zoals de mogelijkheid om net als andere meisjes aan activiteiten deel te nemen : zwemmen, wandelen of naar kampen gaan. Er zijn zoveel dingen die ze niet kunnen doen, simpelweg omdat ze meisjes zijn. Er zou diepgaand met gezinnen gewerkt moeten worden om hun perspectief op deze kwesties te veranderen."

De laatste barrière is die van sociale klasse, zoals weergegeven in haar boek in de 'Barrio de Abajo' (centrum). "Het is het meest genormaliseerde, het minst zichtbare. Het is een fysieke uitsluiting in de zin dat je bent verbannen naar de buurt waar je hoort te wonen, een beetje afgezonderd van de rest. Maar de mensen met wie je woont, hebben dezelfde achtergrond als jij, en dat besef je pas als je volwassen bent. Pas als je die onzichtbare grens tussen degenen onder en degenen boven je overschrijdt, besef je de verschillen. Nur ervaart racisme pas als ze naar de middelbare school gaat in de 'Barrio de Arriba', omdat iedereen daar divers is."

Wanneer Nur te horen krijgt dat ze een beurs heeft gekregen om naar deze school te gaan, begint ze te twijfelen. Ze wil haar oude klasgenoten niet achterlaten of zo ver moeten verhuizen. Zonder de mogelijkheid om de kantine te gebruiken of activiteiten bij te wonen die niet door de beurs worden gedekt, benadrukt ze de keerzijde van gelijke kansen . "De enorme verschillen tussen sommige scholen en andere ontkennen hun mogelijke bestaan. Het is een soort castratie van vaardigheden . Bijvoorbeeld zeer intelligente meisjes die zich vervelen omdat er op school niet voor ze gezorgd kan worden. Ze genieten niet van hun eigen intelligentie. En het is vreselijk om zo'n gave te hebben en die te moeten verbergen."

Voor de auteur is ongelijkheid niet alleen een individueel probleem: het is een collectief verlies . "We verspillen intelligentie, creativiteit, talent... en dat raakt ons allemaal. Als samenleving lijden we ook verlies, simpelweg omdat we geen middelen toewijzen aan degenen die niet geboren zijn in een familie die hen kan stimuleren." Nur vat het samen als ze vraagt: "Maar waarom geven ze mij die opleiding niet waar ik ben?"