Ofelia z Hamleta zostaje przeniesiona do współczesności, aby poruszyć temat przemocy wobec kobiet.

▲ Ó: Instrukcje dotyczące wyjścia z wody będą miały trzy występy w Laboratorium Twórczości Artystycznej w Chapultepec Garden and Stage Pavilion. Zdjęcie: Światło i Cień, Teatr Tańca

Fabiola Palapa Quijas

Gazeta La Jornada, wtorek, 23 września 2025, s. 30-30. 4

Postać Ofelii i jej tragiczny koniec w sztuce Hamlet angielskiego dramatopisarza Williama Szekspira zainspirowały choreografkę Maríę Fernandę Baez i reżyserkę Cinthyę Oyervides do stworzenia spektaklu Ó: Instructions for Getting Out of the Water, w którym dokonują współczesnej reinterpretacji tej postaci i zgłębiają takie tematy, jak przemoc wobec kobiet i dehumanizacja.

Solowe przedstawienie w wykonaniu Baez będzie można zobaczyć dziś, jutro i w czwartek o 19:00 w Artistic Creation Laboratory w Chapultepec Garden and Stage Pavilion w Meksyku.

W wywiadzie dla La Jornada twórcy podzielili się swoją wizją postaci Ofelii i tym, jak zinterpretowali ją w swoim spektaklu taneczno-teatralnym.

María Fernanda Baez wyjaśniła, że ​​zainteresowała się twórczością Szekspira ze względu na złożoność charakteru Ofelii, jej szaleństwo, pragnienia i marzenia. „Chciałam zgłębić te elementy i zobaczyć, jak można je wzbogacić na scenie”.

Sztuka wcale nie jest adaptacją narracyjną, wręcz przeciwnie – ukazuje Ofelię poprzez jej ciało, definiując jej historię jako uporczywe echo przemocy, która w dalszym ciągu kształtuje doświadczenia wielu kobiet.

Twórcy zgodzili się, że temat Ofelii jest nadal aktualny cztery wieki później: „Jako kobiety, wszystkie jesteśmy Ofelią, ponieważ żyjemy w systemach, które stawiają nas w niekorzystnej sytuacji, a także w sytuacjach przemocy i nieludzkich”. Dzieło jest wezwaniem do refleksji nad sytuacją kobiet we współczesnym społeczeństwie oraz do zakwestionowania ról i oczekiwań, jakie nam się narzuca.

Oyervides podkreślił, że sztuka ma perspektywę feministyczną i genderową, nie tylko dlatego, że chcieli stworzyć sztukę feministyczną, ale dlatego, że temat „Ofelii” tego wymaga. „Przemoc wobec kobiet to problem globalny, który nie zmalał; narasta i widzimy go w krajach rozwijających się, takich jak Francja”.

Doświadczenie estetyczne i krytyczne

Spektakl wyprodukowany przez niezależną grupę Luz y Sombra Danza Teatro jest doświadczeniem estetycznym i krytycznym, które zachęca widzów do refleksji nad sytuacją kobiet we współczesnym społeczeństwie.

Całość dopełnia oryginalna muzyka autorstwa Maríi José Baez i Macareny Palazuelos, która tworzy atmosferę równie uwodzicielską, co niepokojącą.

Trzymetrowa okrągła plastikowa torba to jedyny element sceny, który pełni funkcję sukni, płynnej powierzchni i naczynia pogrzebowego. Ten obraz, zaprojektowany przez Oyervides, przywołuje na myśl kostnicę, rzekę i estetyczną sztuczność, uruchamiając choreografię, która rodzi więcej pytań niż daje odpowiedzi.

Cinthya Oyervides wyjaśniła, że ​​w sztuce Szekspira Ofelia jest traktowana jak obiekt dekoracyjny, który należy wyrzucić, gdy straci swoją czystość i ochronę. „W naszej sztuce badamy, jak można izolować części ciała i dehumanizować kobiety”.

Według twórców, „Ó: Instrukcja wyjścia z wody” to dzieło, które porusza się między tym, co osobiste, a tym, co strukturalne, między potępieniem a kwestionowaniem, między przyjemnością a poczuciem winy. Dzieło nie udziela odpowiedzi ani nie ogranicza się do jednej interpretacji: proponuje rozbite lustro, w którym każdy musi skonfrontować się z tym, co widzi w odbiciu.

Po każdym występie w Laboratorium Twórczości Artystycznej w Pawilonie Ogrodowo-Scenicznym Chapultepec (Paseo de la Reforma 111, Pierwsza Część Parku Chapultepec) zostanie otwarta przestrzeń do refleksji i dyskusji z publicznością.

Każda rozmowa będzie koncentrować się na konkretnym temacie: dzisiaj „Odkrywanie mitu Ofelii ” to krytyczna analiza miejsca Ofelii w historii sztuki i tego, w jaki sposób dzieło to na nowo definiuje jej postać ze współczesnej perspektywy; jutro „Mowa ciała i minimalistyczna scenografia” to dyskusja na temat ciała jako środka wyrazu i symbolicznej mocy środka scenicznego.

W czwartek odbędzie się spotkanie „Kontekst społeczny i aktualność”. Odbędzie się zbiorowa dyskusja na temat przemocy wobec kobiet i roli sztuki w pilnych kontekstach.

W tym monodramie taneczno-teatralnym, w wykonaniu Maríi Fernandy Baez, słynne szekspirowskie słowa „być albo nie być” wypowiada już nie Hamlet, ale kobieta, która odmawia zniknięcia.

Omar González Morales

Gazeta La Jornada, wtorek, 23 września 2025, s. 30-30. 5

Otwarcie nowego muzeum w Mexico City, Casa Roja, poświęconego malarce Fridzie Kahlo (1907-1954), które otworzy swoje podwoje w najbliższy czwartek w centrum Coyoacán, to tylko jeden z przykładów znaczenia artystki. Innym przykładem jest Muzeum Gehrke-Remund w Baden-Baden w Niemczech, poświęcone jej pamięci.

Założone w 2009 roku muzeum jest dziełem Niemców Hansa-Jürgena Gehrkego i Marielli Remund, którzy interesują się szeroko sztuką meksykańską, a w szczególności twórczością Fridy Kahlo. Ponieważ jednak większość obrazów malarki znajduje się w kolekcjach prywatnych, Gehrke i Mariella Remund uzyskali specjalne pozwolenie na ich kopiowanie, uzyskując licencję od Banco de México Diego Rivera & Frida Kahlo Museums Trust / VG Bild-Kunst.

W zbiorach muzeum znajdują się biżuteria, ubrania i przedmioty należące do artysty, a także setki autoryzowanych replik jego dzieł; nawet dzieła, których oryginały zaginęły, jak np. The Wounded Table, jeden z najbardziej poszukiwanych na świecie.

W muzeum można obecnie oglądać wystawę „Frida Kahlo: Moje sekrety”, która analizuje obrazy, fotografie, suknie i biżuterię malarki, tworząc całościowy portret jej życia. Wystawa będzie czynna do 11 stycznia 2026 roku.

Ponadto muzeum Gehrke-Remund posiada jedną z najbardziej obszernych kolekcji obrazów dzieł Fridy Kahlo, którą można obejrzeć pod adresem https://fridakahlocollection.weebly.com .

Nowa przestrzeń i aukcja

W Meksyku nowym miejscem poświęconym jej twórczości jest Red House, znany również jako Casa Kahlo. To przestrzeń stworzona i promowana przez siostrzenice artystki, a sponsorowana przez Fundację Kahlo, niedawno utworzoną organizację z siedzibą w Nowym Jorku. Muzeum będzie eksponować listy, fotografie, lalki, biżuterię i ubrania, aby dać pełniejszy obraz dzieciństwa artystki.

▲ Muzeum Gehrke-Remund znajduje się w Baden-Baden w Niemczech. Jest dziełem Niemców Hansa-Jürgena Gehrkego i Marielli Remund. Zdjęcia pochodzą ze strony internetowej muzeum .

Budynek pierwotnie należał do rodziców Fridy Kahlo, a następnie przeszedł w ręce jej młodszej siostry, Cristiny, która z kolei odziedziczyła go i obecnie jest jego właścicielką wraz ze swoją wnuczką, Marą Romeo Kahlo. Celem nowej przestrzeni jest „zachowanie dziedzictwa artystki oraz promocja meksykańskiej sztuki i kultury” (La Jornada, 20.09.2025).

W wywiadzie dla międzynarodowego serwisu informacyjnego The Art Newspaper zauważyła: „Kahlo przekształciła to, co osobiste, w coś uniwersalnego; dzięki temu ludzie mogli zobaczyć i poczuć siebie w jej obrazach” – powiedziała Celia Stahr, autorka książki Frida in America: An Artist's Great Awakening.

Tymczasem dom aukcyjny Sotheby's poinformował w zeszłym tygodniu, że ma nadzieję pobić światowy rekord sprzedaży obrazem Sen (Łóżko). Licytacja obrazu zaplanowana jest na listopad tego roku, a spodziewana cena to historyczna kwota 40-60 milionów dolarów.

Obraz ten ostatni raz wystawiono publicznie pod koniec lat 90. i jest gwiazdą aukcji, na której znajduje się ponad 100 dzieł, głównie surrealistycznych, autorstwa takich artystów jak Salvador Dalí, René Magritte, Max Ernst i Dorothea Tanning.

Dziełem, które obecnie dzierży tytuł najdroższego dzieła sztuki na świecie, jest obraz „Jimson Weed/White Flower” Georgii O'Keefe, zakupiony w 2014 roku przez osobę prywatną za 44,4 miliona dolarów. Tuż za nim plasuje się kolejny obraz Kahlo, „Diego and I”, sprzedany za 34,9 miliona dolarów.

▲ Budynek Centrum Pompidou w Paryżu z charakterystyczną wielobarwną elewacją i widocznymi schodami ruchomymi. Zdjęcie: AFP

AFP

Gazeta La Jornada, wtorek, 23 września 2025, s. 30-30. 5

Paryż. Centrum Pompidou w Paryżu, siedziba jednej z najważniejszych na świecie kolekcji sztuki nowoczesnej, zostanie zamknięte na pięć lat w celu przeprowadzenia gruntownego remontu.

Muzeum co roku przyciąga miliony zwiedzających, którzy chcą podziwiać jego architekturę i dzieła sztuki.

Centrum zaprojektowane przez architektów Renzo Piano i Richarda Rogersa, nazwane na cześć byłego prezydenta Georges’a Pompidou, zostało otwarte w 1977 roku. Oczekuje się, że do 2024 roku budynek przyjmie 5 milionów gości i ma dziewięć pięter.

„Jestem trochę smutna; dziwnie jest myśleć, że nie wrócimy przez co najmniej pięć lat. To miejsce, które kocham, podobnie jak moje dzieci i moja pięcioletnia wnuczka” – powiedziała Claudie Rocard-Laperrousaz, 65-letnia artystka i fotografka.

Stałą wystawę zamknięto dla zwiedzających w marcu, gdy zaczęto wynosić eksponaty z wystawy, w tym dzieła Francisa Bacona, Fridy Kahlo, Salvadora Dalí i Marcela Duchampa.

Wystawy czasowe pozostały otwarte, ale wczoraj minął termin obejrzenia ostatniej wystawy – retrospektywy niemieckiego artysty Wolfganga Tillmansa.

Muzeum było otwarte wyjątkowo do godziny 23:00, a wstęp był bezpłatny. Zostanie ponownie otwarte w 2030 roku. Jednak od 22 do 25 października w ramach Paryskiego Tygodnia Sztuki Współczesnej odbędzie się w nim wydarzenie muzyczno-artystyczne.

Podczas renowacji stałe kolekcje muzeum będą eksponowane we Francji i innych muzeach za granicą.

Zamknięcie wpłynie również na działalność sklepów i restauracji w okolicy, które wykorzystują tę lokalizację, aby przyciągać klientów.

„Jesteśmy bardzo zaniepokojeni. Cała okolica się zmieni” – powiedział Alexandre Mahfouz, kierownik galerii znajdującej się naprzeciwko wejścia do Centrum Pompidou i prezes stowarzyszenia kupców z tej okolicy.

Meksykański architekt

Ten kultowy budynek z biegiem czasu i rosnącą liczbą odwiedzających uległ zniszczeniu. Wśród celów renowacji znajdują się usunięcie azbestu, poprawa dostępności, poprawa bezpieczeństwa oraz kompleksowy remont wnętrza.

Jak wyjaśnił prezes zakładu Laurent Le Bon, planowana jest także lepsza ochrona klimatu dzięki nowemu systemowi hydroizolacji, co pozwoli „zmniejszyć rachunki za energię o 40 procent”.

Jak dodał, wygląd zewnętrzny pozostanie ten sam, „ale wszystko zostanie zmienione – od piwnicy po najwyższą kondygnację”.

Ogromny taras dostępny dla publiczności na siódmym piętrze będzie oferował wspaniałe widoki na Paryż.

„Mamy nadzieję, że goście wywrą na nas takie samo wrażenie, jak po otwarciu ośrodka w 1977 roku” – dodał.

Renowacją zajmie się francusko-japońska para Nicolas Moreau i Hiroko Kusunoki, którym pomoże meksykańska architekt Frida Escobedo i firma AIA Life Designers.

„Pompidou to chyba muzeum, które wywarło na mnie największy wpływ w mojej karierze” – oświadczył Escobedo po otrzymaniu nominacji do projektu. „Ma ono wiele wspólnego z ideą przestrzeni publicznej, jako czegoś, co nie mieści się w zamkniętym pojemniku. To nie tylko Pompidou: to plac, który się rozszerza i generuje treść”.

Koszt renowacji szacowany jest na 540 milionów dolarów.