Holandia, wracaj do zdrowia! Nowy program o 15 latach aktywizmu czarnoskórych

Czternaście lat po tym , jak aresztowano demonstranta za noszenie koszulki z napisem „Czarny Piotruś to rasizm”, Holandia jest teraz zupełnie innym miejscem.

To przesłanie nowej wystawy „ Holandia, niech będzie lepsza !”, otwartej do lutego 2026 roku w NDSM-werf w Amsterdamie Noord. Jednak podczas sobotniego otwarcia aktywiści i kuratorzy podkreślili, że choć jeden ruch protestacyjny dobiegł końca, kraj wciąż może działać lepiej.

Jerry Afriyie, były przewodniczący grupy protestacyjnej Kick Out Zwarte Piet, założonej w celu sprzeciwienia się malowaniu twarzy na czarno podczas holenderskiego święta dzieci Sinterklaas, powiedział, że kontrowersyjne protesty były konieczne.

„Słucham ludzi i słyszałem setki historii” – powiedział. „A to, co łączy te setki osób, z którymi rozmawiam na ulicy lub w pociągu, to fakt, że zawsze mieli nadzieję, że ich prawnuki nie będą narażone na rasizm Czarnego Piotrusia… i to dla nich surrealistyczne, że teraz doświadczają inkluzywnego Sinterklaasa”.

W zeszłym roku, grupa kampanijna założona w 2011 roku ogłosiła, że ​​zaprzestanie demonstracji na paradach w całym kraju w okresie poprzedzającym 5 grudnia. W ostatnich latach jej pokojowe protesty przeciwko pomocnikom Świętego Mikołaja, którzy mieli czarne twarze i kręcone peruki, spotkały się z atakami i brutalnymi kontrprotestami . Organizacja twierdziła, że ​​28 gmin zgodziło się na „przejście na inkluzywną paradę Świętego Mikołaja”.

Afriyie powiedział, że kontrowersje wokół unowocześniania tradycji, którą wielu Holendrów uważało za nieszkodliwą, były przewidywalne.

„Inne kraje nie są o wiele bardziej wyrozumiałe, jeśli kwestionuje się ich tradycje i normy” – powiedział. „Niektórzy nigdy tego nie docenią, ale jeśli przebijemy się przez całą nieprzyjemność, oszczerstwa, oskarżenia o terroryzm i przemoc, możemy osiągnąć coś, co ten kraj nigdy nie uważał za możliwe. A w oczach [starszych pokoleń] widzę odpowiedź na pytanie, czy Holandia stała się lepsza”.

Wystawę otworzyła Glenda Havertong, czarnoskóra aktorka, która w 1987 r. napisała skecz o tym, jak mniejszości etniczne były prześladowane, nazywając je „Czarnym Piotrusiem” w Ulicy Sezamkowej.

Jak powiedziała, zainspirowały ją wówczas doświadczenia jej pięcioletniej córki w szkole. „Wiedziałam, że wpłynie to nie tylko na tę szkołę, ale także na Holandię – i zrobiłam to, ponieważ to święto dla naszych dzieci” – powiedziała. „I rzeczywiście [większość] dzieci dzisiaj nic nie wie o Czarnych Pietach – świętują po prostu Sinterklaasa”.

Powiedziała jednak, że skecz wywołał napięcie wśród niektórych aktorów i ekipy – i zainspirował cały rok gniewnych listów. W tym roku odbyła trasę promującą nagrodzoną książkę, a także podniosła świadomość społeczną na ten temat.

„Nie powinniśmy się spieszyć, bo nie da się spieszyć” – powiedziała. „Podróżowałam daleko, żeby opowiedzieć historię kolonializmu i to, jak Sinterklaas jest jego przedłużeniem, żeby przedstawić ją w inny sposób… Rzeczy, z którymi się dorastało, nie porzuca się po prostu. Ale ważne jest, żebyśmy byli widoczni w tej podróży”.

Wystawa, prezentowana przez Muzeum Amsterdamu, opowiada historię 15 lat aktywizmu, który doprowadził do narodowych przeprosin za niewolnictwo ze strony króla Holandii Wilhelma Aleksandra i byłego premiera Marka Rutte .

Zawiera informacje historyczne na temat tradycji Czarnego Piotrusia – odzwierciedlające „ ^XIX -wieczne kolonialne karykatury czarnoskórych ludzi” – koszulki protestacyjne, na których aresztowano artystę Quinsy'ego Gario i Afriyiego, a także „czarny manifest” przeciwko współczesnemu rasizmowi instytucjonalnemu i społecznemu.

Zawiera „pakiet lekcji na temat empatii” stworzony dla szkół oraz serię luster zadających pytania takie jak: „Co sprawia, że ​​jesteś dumny z bycia Holendrem?”

Choć program prezentuje sukcesy ruchu aktywistów, nie wszystkie gminy zmieniły wygląd Pieta, zmieniając jego twarz na pokrytą sadzą, a nie na czarną. Sprzeciwiają się temu zwłaszcza obszary wiejskie i tradycjonalistyczne w 2025 r.

Imara Limon, główna kuratorka Muzeum Amsterdamu, powiedziała, że ​​najważniejsze jest opowiadanie różnych historii w muzeach i instytucjach.

„Zostałam wychowana w duchu „białej”, zachodniej historii sztuki, ale zawsze czułam, że czegoś brakuje” – powiedziała. „Jest wiele rzeczy, którym musimy stawić czoła… i nigdy nie możemy zrobić wystarczająco dużo”.