Muziek kent geen grenzen: Klassieke muzikanten van alle leeftijden leren dit weekend improviseren bij Strings Without Boundaries
Violiste Julie Lyonn Lieberman heeft een missie: klassieke strijkers van alle leeftijden, zowel amateur als professional, helpen hun horizon en vaardigheden te verbreden naar muziekstijlen buiten de traditionele westerse klassieke muziekcanon. Dit weekend brengt Lieberman die passie terug in een nieuw seizoen van "Strings Without Boundaries", een zomerprogramma voor muziekonderwijs, waarvan zij artistiek directeur is.
Strings Without Boundaries vindt dit jaar plaats op de Williston Northampton School in Easthampton, van donderdag 26 juni tot en met zondag 29 juni, dagelijks vanaf 9.00 uur. Volwassenen en jongeren van 11 tot en met 18 jaar met minimaal twee jaar muziekervaring kunnen deelnemen. Hoewel het programma in 2003 in Pittsburgh begon en sindsdien is gehouden in Wisconsin, de staat Washington, Georgia en Nebraska, is dit het tweede jaar in de Pioneer Valley.
Het doel van het programma is om klassieke strijkers te leren "alle stilistische mogelijkheden van hun instrument te verkennen". Een violist kan bijvoorbeeld leren vioolmelodieën te spelen; een cellist kan leren spelen in een jazzstijl. De lessen die dit jaar op het programma staan, zijn onder andere "Rock Riffs & Techniques", "Cadence-Based Improvisation", "Paradiddles: Cool Right-Hand Patterns", "12-Key Practice" en "Rhythm & Groove", naast vele andere.
Lieberman zei dat het belangrijkste resultaat van het aanleren van improvisatievaardigheden aan muzikanten is "dat ze de kans krijgen om een echte vakman op hun instrument te worden. Ze ontwerpen nu wat ze gaan spelen – melodisch, ritmisch, met speciale effecten, versieringen."
"Elke benadering van muziek is waardevol, maar als je alleen maar naar stippen op een stukje papier leert staren om muziek te maken op je instrument, dan wordt je de kans ontnomen om je eigen stem op het instrument te leren kennen", zei ze.
De uitdrukking “zonder grenzen” komt voort uit de wens om de perceptie van Amerikaanse klassieke muzikanten te verbreden van wat zij kunnen – of zouden moeten – spelen, voorbij klassieke muziek die eeuwen geleden door Europese componisten werd geschreven.
"Wereldwijd bestaat er een zeer rijke muzikale verbeelding als het om strijkers gaat, en er zijn minstens 35 stijlen. Er is dus geen reden om ons te beperken tot één muziekstijl uit één klein gebied op deze planeet", zei ze.
Het voordeel van het programma is niet alleen de individuele muzikale groei – Lieberman zei dat het ook de manier is waarop deelnemers wat ze hebben geleerd, meenemen naar huis, naar andere muzikanten. Ze noemde een vrouw die uit Nebraska naar het programma kwam en Ierse vioolmuziek ontdekte, waar ze helemaal verliefd op werd. De vrouw richtte een performancegroep op die nu in haar hele staat optreedt.
"Iedereen verlaat Strings Without Boundaries met een deur die voor hen opengaat", zei ze. "Het wakkert hun passie aan, en die passie brengen ze vervolgens over op iedereen."
De kennismaking met een nieuwe muziekstijl was in feite de start van Liebermans muzikale carrière. Als kind leerde Lieberman verschillende instrumenten bespelen, waaronder gitaar, piano en hoorn. Toen ze negen was, kwam ze op een dag thuis van school en vertelde haar familie dat ze viool wilde spelen. Ze denkt dat het een dag was waarop haar school een bijeenkomst had met een violist. Hoe dan ook, het moment dat die beslissing inspireerde, was er een waarop "er iets gebeurt waardoor je ziel plotseling zegt: 'Dat is het. Dat is wat ik wil doen.'"
"Mijn moeder zei altijd: 'Als je maar niet piept', dus dat heb ik nooit gedaan, en dat was dat!" zei ze.
Sindsdien heeft ze een carrière opgebouwd als artiest, componist, auteur en docent, onder andere. Als artistiek directeur van Strings Without Boundaries: "Ik heb jonge mensen zien overgaan van angst naar enorme opwinding en mogelijkheden", zei ze, "en het gaat niet alleen om wat er op het instrument gebeurt. Het gaat er ook om hoe je dat meeneemt in de rest van je leven."
Een nieuw lid van de faculteit van String Without Boundaries dit jaar is muzikant, songwriter en docent Skye Soto Steele, gespecialiseerd in Latijns-Amerikaanse muziek. Steele zei in een e-mail: "Mijn visie op het 'strijkersberoep' is dat we deel uitmaken van een instrumentenfamilie met neven en nichten over de hele wereld – denk aan China, Zuid-Azië, West-Afrika, het Midden-Oosten, Latijns-Amerika – niet alleen de vier belangrijkste 'broertjes en zusjes' uit Italië (viool, altviool, cello, bas). Dus ik ben gepassioneerd om dat perspectief te delen en mensen te helpen ontdekken wat er nog meer deel kan uitmaken van hun muzikaliteit."
Toen hem werd gevraagd waarom hij van Latijns-Amerikaanse muziek houdt, zei Soto Steele dat het genre "zoveel verschillende dingen kan zijn - bijvoorbeeld, hou je van Celia Cruz, of Bad Bunny, of Mercedes Sosa, of Alberto Ginastera - het is een heel universum!"
Voor het specifieke type muziek dat hij naar Strings Without Boundaries brengt, geldt echter: "Mijn grote focus ligt op de ritmelagen die allemaal in elkaar grijpen en dit klanktapijt creëren. Het heeft de complexiteit van een symfonie en het vraagt echt iets van de muzikant om te leren hoe hij daarin kan dansen," zei hij. "Het is heel spannend."
Het verbreden van de vaardigheden en de perceptie van de muziekwereld van muzikanten is een behoorlijke onderneming voor een programma dat maar een paar dagen duurt, vooral als je bedenkt dat het "een jaar werk" kost om één programma te realiseren, aldus Lieberman.
Toch, zegt ze, zijn de resultaten de moeite waard.
"Elke keer dat ik Strings Without Boundaries leid," zei ze, "zie ik de vreugde op de gezichten van mensen. Ik zie mensen een gemeenschap vormen. Ze bouwen levenslange relaties op. Er is een honger als ze mijn lesruimte binnenkomen. Dat is wat me gaande houdt."
U kunt Carolyn Brown bereiken via [email protected].
Daily Hampshire Gazette
