Wayward is een Netflix-topper. Is deze thriller je tijd waard?
Mae Martin is op de hoogte van uw verwarring.
Ten eerste zou dat natuurlijk uw verwarring zijn over wat er precies gebeurt in Tall Pines, het fictieve gehucht in Vermont dat het middelpunt vormt van Wayward , de nieuwe Netflix-serie die Martin heeft bedacht, geschreven en waarin hij de hoofdrol speelt.
Bijvoorbeeld: wat bedoelt de griezelig kalme leider Evelyn Wade (Toni Collette) wanneer ze tegen de kinderen onder haar hoede op de Tall Pines Academy, haar sekte-achtige school voor probleemjongeren, zegt dat hun moeder een deur in haar mond heeft?
Waarom vindt Alex Dempsey (Martin) zijn zwangere vrouw Laura (Sarah Gadon) slapend het meer in, slechts een paar dagen nadat ze zijn teruggekeerd naar Tall Pines, toevallig ook Laura's geboorteplaats? Waarom blijven alle kinderen op school beweren dat er achter gesloten deuren iets vreselijks gebeurt? En waarom lijken de twee Canadese tieners Abbie (Sydney Topliffe) en Leila (Alyvia Alyn Lind) de enigen die bereid zijn er iets aan te doen?
Maar Martin weet ook dat de toon van de show je in verwarring kan brengen. Want 'sinister' is waarschijnlijk niet het eerste woord waar mensen aan denken als het gaat om de veelal luchtige rollen die ze in het verleden hebben gespeeld, waaronder hun hoofdrol in de Britse panelshow Taskmaster , hun comedypodcast met Tig Notaro en die keer dat ze een door Dune geïnspireerd wormenpak droegen om de Canadian Screen Awards te presenteren .
"Ik wilde een verhaal vertellen over adolescentie en volwassen worden, en, weet je, mensen die proberen te ontdekken wie ze zijn, terwijl iedereen hen vertelt wie ze zouden moeten zijn," zei Martin in een recent interview met een groot deel van de cast, waarin hij uitlegde waar de inspiratie vandaan kwam. "En het genre-element – en de 'sinistere' – was er vanzelfsprekend."
De serie ging vorige maand in première op het Toronto International Film Festival en debuteerde vorige week op Netflix. Daarmee schoot de serie meteen naar de eerste plek in de wereldwijde tv-categorie voor Engelstalige series van de streamingdienst.
Wayward heeft ertoe bijgedragen dat Canadiana midden in het culturele gesprek terecht is gekomen, samen met Kpop Demon Hunters , geregisseerd door de Canadese Maggie Kang en die maar liefst 15 weken in de top 10 van Engelstalige films op Netflix stond.
Maar in tegenstelling tot Kpop zet Wayward zijn Canadese roots centraal: bijna op een schandalige manier. De serie vertelt tegelijkertijd de verhalen van Alex, Abbie en Leila, die allemaal nieuw zijn in de insulaire, vreemde, Stepford Wives -achtige stad.
Alex, een onlangs getransplanteerde politieagent met een duister verleden, worstelt om zijn leven onder controle te krijgen in Tall Pines (terwijl Martin non-binair is en de voornaamwoorden "zij" en "hen" gebruikt, is hun personage een transman, aangeduid als "hij" en "hem"). Een nieuwe baby op komst belooft een potentiële toekomst, maar de ingewikkelde geschiedenis van zijn vrouw met Evelyn zou alles kunnen verstoren.
Ondertussen brengt Alex' onderzoek naar Evelyns school een patroon van mysterieuze verdwijningen aan het licht: een realiteit waar vriendinnen Abbie en Leila per ongeluk op stuiten nadat ze door hun ouders naar de school zijn gestuurd. De vriendinnen beseffen dat ze elkaar moeten beschermen terwijl ze proberen de school te ontmaskeren voor wat die werkelijk is, terwijl ze tegelijkertijd proberen door het geheimzinnige systeem van gedragsniveaus van de instelling te komen, wat culmineert in de mysterieuze, potentieel gevaarlijke "sprong"-ceremonie.
Op elke pagina van de serie worden kijkers eraan herinnerd dat de serie is gemaakt door een Canadees, in Canada, en ogenschijnlijk voor Canadezen.
"Ik mis je, vriend. Niemand hier is zo grappig als jij, en niemand vindt me zo slim als jij," zegt Abbie op een gegeven moment in een brief aan Leila voordat ze zich bij haar vriendin op school voegt. "En niemand is Canadees."
"We're survivors" is een later vervolg, vlak voor een andere grap die wordt uitgehaald ten koste van een Amerikaan die wordt wijsgemaakt dat alle Canadezen vloeiend Frans spreken. "We're Canadian, remember?"
De soms direct op de Cancon zelf-inserts gerichte elementen zijn helaas ook het meest unieke aan Wayward .
In een wereld na Stranger Things is de honger naar vaag bovennatuurlijke, door true crime geïnspireerde bingewatchfilms grenzeloos. In dat landschap doet Wayward niet veel om op te vallen, behalve dan dat hij het publiek er regelmatig, herhaaldelijk en onophoudelijk aan herinnert dat deze serie in feite door Canadezen wordt geregisseerd.
Op het eerste gezicht levert dat een redelijk goede thriller op, maar er valt verder niets over naar huis te schrijven. De film lijkt te zijn ontstaan door de high school horrorfilm Yellowjackets van HBO te combineren met Wild Wild Country van Netflix, een (letterlijke) cultklassieker die een pseudo-utopische samenleving blootlegt. Daarna laat de film het rusten.
Tenminste, oppervlakkig gezien. Hoewel ze een horrorbeginneling zijn, weet Martin genoeg om de meeste van de grootste mysteries van de serie onopgelost en vormloos te laten; het meest effectief verontrustende aspect van Wayward is dat de vragen genoeg gewicht krijgen om een scala aan angstaanjagende mogelijkheden te suggereren, zonder het publiek bij de hand te nemen met de daadwerkelijke antwoorden.
Waywards centrale thema van intimiteit-als-horror maakt deel uit van een interessant en groeiend pantheon waartoe ook A24's romantiek-terreurfilm Together , Zach Cregger's familienachtmerrie Weapons en zelfs Celine Song's romantische komedie-omkering Materialists behoren.
En de manier waarop de serie worstelt met queer-thema's zorgt voor wat gewicht en originaliteit, ook al probeert Wayward tegelijkertijd de taart te hebben.
Het presenteert Alex als een personage wiens transgenderidentiteit zijn motivaties of plot niet hoeft te domineren, en roept in een later stadium vragen op over zijn verlangen naar een 'normaal' leven. Door te proberen dit koord te bewandelen, ondermijnt het verhaal beide bewonderenswaardige doelen door zich er niet volledig aan te committeren.
Wayward wordt verder versterkt door de indrukwekkende acteerprestaties van Martin en Collette, die het verhaal goed voortzetten, hoewel de helaas onderbenutte Isolde Ardies als de woeste verklikker Stacey het meest opvalt. Meer tijd besteden aan haar manische inzinking dan de duizelingwekkende cast van personages die we moeten volgen, had waarschijnlijk tot een samenhangender eindproduct geleid.
In plaats daarvan zijn de zaken wat verspreider. De vragen in het centrum van de stad en de school worden omzeild, aangesproken, voortdurend opgebouwd – en vervolgens genegeerd ten gunste van een door Battle Royale geïnspireerde aflevering die allesbehalve bijdraagt aan het verhaal.
Dit wil niet zeggen dat Wayward een mislukking is, of dat de film niet om aan te kijken is — verre van dat.
Als een creatieve primeur van Martin zijn er overal broodkruimels van potentieel te vinden. Sommige elementen – waaronder een hartverscheurend en innovatief einde – suggereren zelfs een zekere grootsheid, mochten ze in toekomstige afleveringen verder worden uitgewerkt, bijvoorbeeld als de serie een tweede seizoen krijgt, of in een vervolgproject van Martin.
Maar als geheel is deze bovennatuurlijke thriller niet echt geweldig. Tenminste, nog niet.
cbc.ca
