De geopolitiek wordt esoterisch en wordt bevolkt door tovenaars en magiërs

Over hetzelfde onderwerp:

We leven in een wereld die wordt gedomineerd door chaos, een ‘woestenij’, zoals in het gedicht van T.S. Eliot. Een ‘ochtend van magiërs’, gehuld in de ‘duisternis’ die Byron verkondigde, bevolkt door ‘tovenaarsleerlingen’. Geopolitiek wordt esoterisch en verscheurd door cognitieve vervormingen. Zo gesteld lijkt dit verhaal meer psychedelisch dan geopolitiek. In werkelijkheid is het allemaal minder abstract dan het lijkt. De meest voor de hand liggende verwijzingen zijn naar “Morning of the Magicians” en “The Sorcerer’s Apprentices”. Het eerste is een essay uit 1960, waarin magiërs alchemisten, wonderdoeners en onderzoekers van het occulte en buitenaardse beschavingen kunnen zijn. “The Sorcerer’s Apprentices” uit 1957 vertelt het verhaal van een groep wetenschappers die hun kennis gebruikten om het ultieme massavernietigingswapen te ontwerpen: de atoombom. Eliots gedicht 'The Waste Land' geeft de titel aan Robert D. Kaplans nieuwste essay: 'Waste Land: A World in Permanent Crisis' , opgedragen aan een onderling verbonden en niet-verbonden wereld waarin iedereen het bevel voert en niemand regeert. Thema's in het gedicht zijn onder meer de ondergang van het Westen en de opkomst van het modernisme. Kaplans boek, over de ongelukkige en precaire toestand van de wereld, is op veel fronten even pessimistisch.

De auteur, bekend om zijn onconventionele visie op de geopolitiek, richt zich op de wereldwijde sociale en politieke neergang ten gevolge van een opleving van mini-Trumps en autocratieën. Hij vreest dat hij in een tijd leeft die vergelijkbaar is met de Weimarrepubliek, die afgleed naar chaos. Kaplan voert de stellingen uit zijn vorige boek tot in het extreme door: “The Tragic Mind: Fear, Fate, and Power in Contemporary Politics”, waarin “de Griekse en Shakespeareaanse canon”, het gevoel voor tragedie, een analysemethode is van een wereld waarin niet alles kan worden opgelost. “Darkness”, het gedicht dat Lord Byron in 1816 schreef, heeft als thema het einde van de wereld. Dat was het "jaar zonder zomer", vanwege de klimaatafwijkingen veroorzaakt door de uitbarsting van de Indonesische vulkaan Tambora, van 5 tot 15 april 1815. De temperatuur op aarde daalde door de duisternis die werd veroorzaakt door de uitstoot van stof en zware gassen, wat resulteerde in verschrikkelijke stormen, overstromingen en hongersnoden. En dit brengt ons terug bij de huidige verschrikkingen en duisternis die beschreven worden in "Everything Must Go. The Stories We Tell About the End of the World" . “Alles moet zijn beloop hebben”, luidt de titel, alsof het een daad van onderwerping aan de Apocalyps is die in de afgelopen tweehonderd jaar is aangekondigd. Deze niet-christelijke eschatologie wordt geschreven door Dorian Lynskey, een van die essayisten die zich bezighoudt met uiteenlopende onderwerpen, van rock tot buitenlands beleid, en die waarschijnlijk gepassioneerd raakte door dystopieën toen hij de biografie van George Orwell schreef. De aankondiging van het einde van de wereld is, zoals we weten, zo oud als de wereld zelf. Maar tegenwoordig lijkt het een obsessie te zijn geworden, net zo erg als de angst voor de dood.

Misschien omdat het geloofwaardiger lijkt sinds die noodlottige 16 juli 1945, toen de eerste atoombom tot ontploffing werd gebracht. "Nu ben ik de Dood geworden, de vernietiger van werelden", zou Robert Oppenheimer, de meester van de tovenaarsleerlingen, hebben gezegd, waarbij hij een vers uit het hindoeïstische gedicht Bhagavad Gita.ā citeerde. De hedendaagse geopolitiek wordt weer eens gekenmerkt door tovenaars en magiërs, of het nu profeten zijn van het Nieuwe Rome of een Russische koning die de gouden eeuw van het boeddhisme weer in ere moet herstellen (aldus de psychopathische dictator van Birma die in Poetin de reïncarnatie van een mythische muizenkoning ziet), exegeten van de hillbillies, complottheoretici en millenaristen. Het voelt als een remake van de mystieke en esoterische waanzin van het Derde Rijk. In deze waanzin is het dus beter om "te doen alsof je dwaas bent, maar niet gek". Dat wil zeggen, volgens de interpretatie van een van de “36 strategieën” beschreven in de Chinese klassieker uit de late Ming-periode, is het beter om onwetendheid te veinzen en waakzaam af te wachten, dan om wijs te willen lijken zonder dat te zijn en roekeloos te handelen. Vandaag zullen we het hebben over een ‘cognitieve vervorming’ van denkpatronen. Dat is het thema van ‘Een maatje minder dan oorlog’, een vergelijking zonder strijd, een essay over desinformatie, subversie en de kunst van het liegen in de afgelopen driehonderd jaar. Volgens Jill Kastner en William C. Wohlforth, experts op het gebied van militaire geschiedenis en strategie, wordt oorlog gevoerd met dezelfde technieken als bedrog, en worden onze waarneming van de werkelijkheid beïnvloed . Het was Vladimir Lenin die zei: “We moeten bereid zijn onze toevlucht te nemen tot trucs, bedrog, overtredingen van de wet, het ontkennen en verbergen van de waarheid.” Het is een regel die tegenwoordig door veel mensen wordt gevolgd. Zonder te weten wie Lenin was.

Meer over deze onderwerpen: