Gijzelaar door Eli Sharabi: Eerste memoires van een van Hamas' Israëlische gijzelaars onthullen hoe Eli Sharabi in een 30 meter diepe tunnel, vol rioolwater en krioelend van de maden, werd geslagen en vernederd... maar wist dat hij moest OVERLEVEN

Eli Sharabi ging ervan uit dat het noodalarm gewoon een nieuwe raketaanval betrof – het soort alledaagse verstoring dat zijn familie als een onwelkom feit beschouwde toen ze zich in de vroege ochtend van 7 oktober 2023 in hun huis in kibboets Be'eri schuilhielden, wachtend op het sein veilig totdat het Israëlische Iron Dome-verdedigingssysteem eventuele raketten had onderschept.

Maar toen Sharabi naar zijn keuken sloop om een ​​pot thee te zetten, werd het al snel duidelijk dat de dreiging – verre van alledaags – anders was dan alles wat hij ooit had meegemaakt in de gemeenschap waar hij sinds zijn tienerjaren woonde.

Terwijl de berichten over moorddadige terroristen steeds luider werden, gonsde het op WhatsApp van een bericht van een klasgenoot van Sharabi's jongste dochter, die een paar honderd meter verderop woonde: haar moeder was net neergeschoten.

Het was 10.45 uur toen Sharabi en zijn gezin – nog steeds in pyjama – uit hun veilige kamer werden gesleurd (die hen moest beschermen tegen raketten, niet tegen indringers) door moordenaars met bivakmutsen en kalasjnikovs. Het huis was nog steeds versierd met ballonnen ter ere van de verjaardagen van zijn twee dochters (16 en 13) de week ervoor.

Dit is de onvoorstelbare horror waarmee dit aangrijpende memoires beginnen.

Naar verluidt is dit het snelst verkopende boek in de Israëlische geschiedenis. Het beschrijft in slopende details de 16 maanden die hij in gevangenschap doorbracht als een van de 251 gijzelaars die die ochtend door Hamas werden ontvoerd.

We zien hoe Sharabi van zijn familie wordt weggevoerd en geblinddoekt naar een huis wordt gebracht, amper vijf kilometer verderop in Gaza. Zijn benen zijn zo strak vastgebonden dat zijn huid brandt.

Dagen zonder slaap gaan voorbij, terwijl het voortdurende gejank van drones en vernietigende bomaanslagen voortduurt, terwijl Israël begint met vergeldingsmaatregelen voor de wreedheden van Hamas.

Een andere gevangene, een Thaise arbeider, kan niet stoppen met huilen. De oudere huisvader die voor hen moet zorgen, stopt sneetjes pitabrood in hun mond en trekt hun boxershorts naar beneden als ze moeten plassen, hun handen en benen nog steeds vastgebonden.

Al snel wordt Sharabi opnieuw weggevoerd – dit keer naar een moskee, en door een valluik, waarbij hij onheilspellend 30 meter naar beneden stort in de verstikkende, pikdonkere tunnel. In een lange, smalle kamer vol lawaai en verstikkend heet, ontmoet hij zes andere gijzelaars, waaronder overlevenden van het bloedbad op het Nova-muziekfestival, wier angstaanjagende verhalen over bloedvergieten hem in zijn slaap achtervolgen.

Maar omdat hij de oudste gevangene is, dringt Sharabi, destijds 51 jaar oud, er bij de anderen op aan sterk te blijven en zelfmedelijden te vermijden.

'Ik concentreer me op overleven... Ik beoefen al jaren de kunst van zelfopoffering en leef samen met mensen die mij nodig hebben,' zegt hij. Zijn ervaring als vader, gecombineerd met zijn decennia als zakenman, stelt hem in staat 'om complexe menselijke dynamieken en conflicten aan te pakken'.

Toch breekt er na verloop van weken en maanden onvermijdelijk ruzie uit, wanneer de gijzelaars ruzie maken over wie er snurkt of te veel praat, of wie meer dan zijn eerlijke deel van de rantsoenen opeet.

Een spelletje backgammon en kaarten brengt wat afleiding, net als de bestseller van Leigh Bardugo, Shadow And Bone, die steeds opnieuw wordt gelezen door Sharabi's medegevangenen (het is niet zijn ding).

De onrustige routine wordt in januari 2024 verstoord als de moskee wordt gebombardeerd en iedereen wordt geëvacueerd naar een andere tunnel.

Wanneer Sharabi weer boven water komt, loopt hij door ‘een apocalyptisch landschap’ als ‘een acteur in een Hollywoodfilm met een bizar verhaal’.

De nieuwe tunnel is nog claustrofobischer. Sharabi, die steeds duizeliger wordt, kijkt toe hoe zijn medegevangenen worstelen met diarree, braken en infecties, terwijl hun verstopte beerput bubbelt van het rioolwater en de maden welig tieren.

Naarmate de mannen afvallen, gaan hun ijzeren boeien losser zitten. Bewakers bieden extra eten aan iedereen die verzen uit de Koran reciteert; iedereen weigert.

Een van de bewakers bekijkt de beelden van 7 oktober steeds opnieuw op zijn iPad. Een ander slaat Sharabi zo hard dat hij een maand lang nauwelijks kan bewegen. Maar een andere bewaker neemt verrassend genoeg de tijd om Sharabi's shirt met de hand te wassen wanneer hij klaagt dat hij stinkt – een onverwachte vriendelijkheid die de auteur er echter niet van overtuigt dat beide mannen uiteindelijk niet uit zijn op de uitschakeling van de ander.

Sharabi, die Arabisch spreekt, krijgt inzicht in zijn ontvoerders door hun gesprek af te luisteren. Ze geloven niet alleen niet in de staat Israël, zegt hij, maar ook niet in 'Frankrijk, Groot-Brittannië of Zweden' – een uitspraak die Sharabi's internationale publiek de stuipen op het lijf jaagt.

Hij denkt dat zijn ontvoerders gehersenspoeld zijn, maar verwerpt elke gedachte dat ze Hamas dienden om in hun levensonderhoud te voorzien. De mannen die zijn huis binnenvielen, konden de eindjes niet aan elkaar knopen, zegt hij; het zijn 'middeleeuwse barbaren, wier haat jegens Joden en Israël zwaarder woog dan hun liefde voor het leven zelf'.

Het verhaal van Sharabi is lastig te lezen: hoe kan dat ook anders?

Toch zijn er zeldzame momenten van zachtheid en kameraadschap, zelfs komedie.

Hij slaagt er kortstondig in om meer rantsoenen voor zijn medegijzelaars te bemachtigen door zich ziek voor te doen en een bewaker een fles Fanta afhandig te maken. Nu hij niet meer mag sporten, gaan hij en zijn medegijzelaars in het geheim verder en gebruiken ze waterflessen als halters.

Ondertussen blijft Sharabi ervan overtuigd dat zijn familie nog leeft.

Helaas weten we al vanaf het begin van het boek dat dit niet waar is.

Hostage is opgedragen ter nagedachtenis aan Sharabi's vrouw, Lianne, en hun dochters Noiya en Yahel. Ze werden alle drie op 7 oktober vermoord, net als zijn broer, Yossi, een andere vermoorde persoon.

Toch laat Sharabi ons zijn emoties beleven, terwijl hij hun lot nog niet kende. We beleven zijn gevangenschap zoals hij die beleefde, met zijn verlangen naar het moment waarop zijn familie eindelijk herenigd zou worden.

Dat ze dood zijn, ontdekt hij pas wanneer hij – na 491 dagen – eindelijk wordt vrijgelaten. De langverwachte smaak van vrijheid is wreed bitterzoet.

Als conclusie van het boek is het moeilijk te verdragen.

Aangezien Sharabi nu campagne voert voor de vrijlating van de resterende gijzelaars – vermoedelijk leven er nog twintig – moet hij ook weten dat dit de enige manier is waarop het verhaal van het boek kan worden beëindigd.