Muzea obawiają się, że presja Trumpa je sparaliżuje

Dokonana w tym miesiącu przez prezydenta Donalda Trumpa ocena materiałów, które miały zostać wystawione w muzeach Smithsonian, „pod kątem tonu, kontekstu historycznego i zgodności z amerykańskimi ideałami”, stanowiła kulminację serii ataków na wolność słowa na amerykańskich uniwersytetach i w bibliotekach.

Nie wzięło się to znikąd: koncentruje się na obchodach 250. rocznicy założenia kraju, które odbędą się w przyszłym roku, a więc na czasie, w którym wszystko musi być wielką opowieścią o bohaterach, wszyscy biali, choć istnieją muzea Smithsonian, które celebrują innowacje i osiągnięcia innych obywateli amerykańskich.

„Te naciski mogą mieć paraliżujący wpływ na cały sektor muzealny” – czytamy w oświadczeniu.

W marcu ubiegłego roku Trump podpisał rozporządzenie wykonawcze o tytule, który wszystko wyjaśnia: „Przywracanie prawdy i zdrowego rozsądku amerykańskiej historii”. W dokumencie tym skrytykował „narracje”, które podsycają „poczucie wstydu narodowego”. Od tego czasu muzea i pomniki muszą celebrować „niezwykłe dziedzictwo narodowe kraju i budzić dumę narodową” – podkreślił.

Znaczenie tego zarządzenia stało się jasne w lipcu tego roku. Narodowe Muzeum Historii Ameryki, będące częścią Smithsonian Institution, usunęło z wystawy poświęconej prezydentowi USA odniesienia do dwóch impeachmentów Trumpa. Po opublikowaniu informacji przez „The Washington Post” , odniesienia te zostały przywrócone w sierpniu tego roku, ale ze zmianami. Wystawa nie donosi już o tym, że Trump składał „fałszywe twierdzenia” na temat swojej porażki w wyborach w 2020 roku ani o tym, że podżegał do zamachu stanu 6 stycznia 2021 roku, aby utrzymać się u władzy.

Odkąd Trump kilka dni temu ogłosił swoją politykę przeciwko programom Smithsonian, jego inicjatywa wywołała silny sprzeciw ze strony sektora muzealnego. W oświadczeniu wydanym przez Stowarzyszenie Dyrektorów Muzeów Sztuki, wyrażającym poparcie dla instytucji, podkreślono, że Smithsonian „doskonałuje, gdy jego naukowcy, historycy i kuratorzy są w stanie określić kierunek badań i wystaw, które stanowią o jego wielkiej sile”.

Przyjmując bardziej krytyczny ton, Amerykański Sojusz Muzeów wydał ostrzeżenie. „Kiedy dyrektywa dyktuje, co powinno, a co nie powinno być eksponowane, grozi to ograniczeniem publicznego dostępu do dowodów, idei i pełnego spektrum perspektyw” – podkreśliła organizacja. „A te naciski mogą mieć mrożący wpływ na cały narodowy sektor muzealny” – podsumowali.