Italiaanse Holocaustfilm keert terug naar São Paulo

Een Italiaanse documentaire die het historische geheugen revolutioneert met een nieuwe visuele taal en het leven vertelt van een kind dat de Holocaust overleefde, wordt opnieuw in Brazilië vertoond.

Na de emotionele impact en de grote belangstelling tijdens de vertoningen in het Museum voor Beeld en Geluid (MIS) en op het 28e Joods Filmfestival van Hebraica, zal "Taibale, verhaal van een gered meisje" van Gianni Torres aanstaande woensdag (20) om 9.00 uur (lokale tijd) te zien zijn op de Italiaans-Braziliaanse school Eugenio Montale. Op donderdag (21) om 18.30 uur zal de film te zien zijn bij Unibes Cultural, in samenwerking met het Instituto Italiano de Côte d'Amour van São Paulo.

Alle evenementen worden in samenwerking met het São Paulo Holocaust Memorial gehouden en na de vertoning vindt er een open discussie plaats, in aanwezigheid van Torres en de hoofdpersoon van de documentaire, Antonieta Felmanas.

De 72 minuten durende Italiaanse productie vertelt het waargebeurde, nog niet eerder vertelde verhaal van een Joods meisje wiens jeugd getekend werd door het trauma van de oorlog.

Felmanas, geboren in 1940 in Kazachstan, midden in de Tweede Wereldoorlog, kreeg haar familie, geboren als Taibale Reichel, opgesloten in een getto en werd uitgeroeid. Dankzij haar nicht Rivka, een jonge Joodse partizaan die uit het getto ontsnapte, wist Taibale echter te overleven. Samen doorkruisten ze een verwoest Europa tot ze Italië bereikten.

Op zesjarige leeftijd arriveerde Felmanas in Brazilië, waar ze haar leven in São Paulo weer opbouwde en een centrale figuur werd in het Braziliaanse sociale activisme. Ze was de eerste vrouw die voorzitter werd van de Braziliaans-Israëlische Unie voor Maatschappelijk Welzijn (Unibes), een van de grootste maatschappelijke organisaties van het land, en was later medeoprichter van het Anchieta Grajaú Instituut, een centrum dat onderdak bood aan duizenden kinderen, daklozen en verlaten gezinnen aan de rand van de metropool.

"Wie horror in zijn meest destabiliserende vorm heeft meegemaakt, kan het niet altijd omzetten in liefde. Hoofdpersoon Antonieta Felmanas is puur licht, een persoon die meerdere keren gered is. Ze heeft een groot deel van haar leven gewijd aan mensen die niets hadden, vooral kinderen", onthulde Torres in een interview met ANSA, en benadrukte dat "het documenteren van dit alles hoop geeft."

Volgens de Italiaan is "zelfs haar oorspronkelijke naam, Taibale, veelzeggend". "In het Jiddisch betekent het 'duif', en ze heeft zich zonder twijfel bewezen als een echte 'vredesduif'", merkte de regisseur op, eraan toevoegend dat het verhaal zelfs vandaag de dag nog "uiterst relevant" is.

"De vertelde gebeurtenissen vonden plaats in de meest kritieke gebieden van het huidige Europa. Polen, Litouwen en Wit-Rusland zijn ondergedompeld in het eeuwenoude drama van de oorlog, en ik hoop van harte dat een documentaire jonge mensen kan helpen begrijpen dat de geschiedenis zich niet mag herhalen", benadrukte hij.

De film, verteld in de eerste persoon, combineert archiefmateriaal, foto's en op kunstmatige intelligentie gebaseerde reconstructies om de herinneringen van de hoofdpersoon te verrijken. Er werd zelfs een niet eerder uitgebrachte audio-opname van een neef, een guerrillastrijder, teruggevonden.

"Kunstmatige intelligentie kwam ons op het meest gunstige moment te hulp. De middelen waren beperkt en de wens om met deze nieuwe storytellingtool aan de slag te gaan was groot. Het was een van de eerste documentaires ter wereld die er gebruik van maakte – sommigen noemden het "DocumentAI", legde Torres uit.